Poezi Korbi nga Edgar Allan Poe, përkthyer nga Noli
Korbi – Edgar Allan Poe – Përkthyer nga Fan Noli
Një mes-natë të bezdisur
Tek këndonja i zalisur
Disa pralla dhe magjira
Të një shkence te harruar,
Tek dremitnja i kapitur
Befas vjen një e trokitur,
Me ngadalë e goditur
Përmi derë t’ odës sime.
“Dikush është, thashë, jashtë
Që troket mi derën time –
Vetëm kjo, dhe asgjë më.
Ah, e mbanj nër ment fort mirë,
Ishte dimr’ i ftoht’ i ngrirë,
Dhe n’ oxhakun shkrump të nxirë
Urët shuheshin në hi.
Desha të gëdhihej dita,
Se më kot nga librat prita
Të më ngushëllonte drita
Për të lumurën Lenore,
Vajz’ e rrallë dhe rezore,
Q’ i thon Engjëjtë Lenorë,
Përmi dhe pa emër më.
Era frynte që përjashta,
Rrihte perdet e mëndafshta
Dhe më ngjethte dhe më derthte
Tmerre që s’i ndjeva kurrë.
Dhe tani që të pushonte
Zemr’ e mjerë që lëftonte
Goja po më belbëconte,
“Dikush do të hynjë brenda;
Nonjë vizitor i vonët
Që kërkon të hynjë brenda.
Kjo do jet’ e asgjë më.
Mblodha veten menjëherë
Edhe frikë më pa ndjerë:
“Zot, i them, a Zonjë, fajin
Ndjemani, ju lutem shumë,
Se për Zotin po dremitnja,
Aq’ e hollë ish trokitja,
Aq’ e lehtë ish goditja
Përmi derë t’ odës sime
Sa me-zi ma zuri veshi.”
Dhe e hapa derën sheshit,
Errësir’ e asgjë më.
Syrin thellë n’ errësirë
Shumë ndenja në drithtirë,
Endërra duke shikuar
Që njeri s’ ka ëndërruar;
Mirpo nat’ e errët heshtte
Edhe tjatër gjë s’ më theshte
Vec një emër që më deshte
Pëshpëritur si “Lenore!”
Këtë un’ e pëshpërita,
Dikush m’ u –përgjeq: “Lenore.”
Vetem kjo, dhe asgjë më.
N’ odë prapë me të kthyer
Shpirti ndezur, zemra thyer
Përsëri vjen një trokitje
Pak m’ e fortë se më parë.
“Pa dyshim pa fjalë thashë
Dikush është aty jashtë,
Duhet vajtur, duhet parë
Që të zgjidhet ky mister.
Hesht, moj zemër e zhuritur,
Që ta zgjith këtë mister.
Era ësht’ e asgjë më.”
Hap ahere xhamën time
Kur me shumë fërfëllimë
Brenda hyn një Korb i mvrojtur
Madhështor i kohës vjetër.
As u-fal as përshëndoshi,
As bën tjatër punë boshi
Po si zot më shkon trimoshi
Dhe qëndron mi derën time –
Ngjitet mi një bust Pallade
Mun mi derë t’ odës sime –
Ngjitet, rri, dhe s’ bën gjë më.
Më zu gazi, më shkoi tmerri
M’ atë Korb të zi si Ferri,
Që po mbahej aq’ i rëndë
Aq’ i lartë dhe i thom:
“Ndonëse je perce-prerë,
S’ka dyshim, je trim i ndjerë,
Korb i mvrojtur, i vrerosur,
Arratisur zall më zall;
Thua-m’ emrin tëntë me nam
Anës detit Plutonian!”
Thotë Korbi: “Kurrë më.”
U-cudita fort, pa masë
Kur dëgjova Korb të flasë
Ndonëse ajo përgjigjie
S’ kishte as kuptim as lidhje;
Se asnjë s’ munt të më thotë
Që nonjë njeri në botë
Gjer tani ka parë shpendë
Mun mi derë t’ odës tij,
Shpend’ a shtazë mi statujë
Mun mi derë t’ odës tij,
T’ emëruar “Kurrë më.”
Mirpo Korbi rrinte shtruar
Përmi bustin e latuar
Dhe thosh vetëm atë fjalë
Që nga shpirti plot me flagë.
Asnjë pendë më s’ lëviste
Asgjë tjater s’ murmuriste,
Edhe zemra më thërriste:
“Miqt’ e tjere ikn’ e shkuan;
Nesër edhe ky do t’ ikë
Si dhe shpresat që m’u-shuan.”
Thotë Korbi: “Kurrë më.”
I habitur nga përgjigja
Që më dha kur nuk e prisnja,
“Pa dyshim, kjo fjalë, thashë,
Esht e vetëma që di,
Q’ e mësoj nga i-zot’ i mjerë,
Derë-mbyllur, derë-sterrë,
Që e ndoqi, e dogji zia,
Dhe e shojti lebetia.
Gjer sa vaj’ i shpresës tij
S’ qe vec dëshpërim i zi
Dhe kurrë, kurrë më.”
Edhe Korbi më mbërtheu
Dhe në gas buzën ma ktheu.
Shpejt, pra, një kolltuk rotova
Edhe derës iu-afrova;
Dhe i ndenjur ëndërronja
Dhe me mendjen po kërkonja
Që të gjenja, të zbulonja
C’ desh të theshte Korb’ i zi,
Korb’ i mvrojtur, i vrerosur
Arratisur zall më zall
Me dy fjalët “Kurrë më.”
Këtë desha të ckoqitnja
Po as fjale nuk i flisnja
Korbit që me sy prej prushi
Zemrën si me zjarr ma mbushi;
Kështu rrinja i trallisur,
Pshtetur kryet mi përkresën
Kadifeje të qëndisur
Që e ndritte llamba sipër,
Mi të cilën ah, e mjera
Do mos pshtetet më përsipër
Do mos pshtetet kurrë më.
Era u-dent përmi qilimet
Me temjan nga Serafimet
Që u tingëllinin zilet
Posht’ e lart në dysheme.
“Ja, me Engjëj, mor i mjerë,
Të coj Zoti këtë herë
Prehje, prehje dhe nepenthe
Të harrosh Lenorën lart.
Pi, gëlltit këtë nepenthe
Dhe harro Lenoren lart!”
Thote Korbi: “Kurrë më”
“Profet, thashë, nëmë-rëndë,
Po profet, qofsh djall a shpëndë!
Qoftë, se të coj shtërgata
A Shejtan’ i Ferrit zi,
Të përhumbur, të patrembur
Tek ky vend I shkret’ i dhembur
Tek ky burg me tmerr i shembur,
Thuaj-më, vërtet, të lus:
A ka në Gallad ballsam?
Thuaj, thuaj-më, të lus!”
Thotë Korbi: “Kurrë më.”
Profet, thashë, nëmë-rëndë
Po profet, qofsh djall a shpëndë!
Për një Qjell dhe Perëndi
Që po lusim un’ e ti,
Thuaj-m’i zemrës që mban zi
A do shoh n’ Eden të shenjtë
Vajzën a do kap të shtrenjtë,
Q’i thon’ Engjëjtë Lenore,
Vajz’ e rrallë dhe rezore,
Q’ i thon’ Engjëjtë Lenore?
Thotë Korbi: “Kurrë më.”
Mbyll-e gojen, dreq a shpendë!
Ngrihem dhe thërres më këmbë,
Cporru prapë mu në djall,
Në Skëterrë dhe në zall!
Pendë mos më shkunt të zezë
Të më rrej’ e të më ndezë,
Mos ler shenjë të gënjeshtrës
Që më the, po shko prej derës!
Nxir-m’a qipin tënt prej zemrës
Thyej qafën jashtë derës!
Thotë Korbi: “Kurrë më.”
Edhe Korb’ i zi i humbur
Qëndron edhe i patundur
Mi të zbetin bust Pallade
Mun mi derë t’ odës sime.
Edhe syte i shkëndritin
Si prej djajsh që ëndërritin
Edhe llamba që ndrit sipër
Ia heth hien përmi dhe;
Shpirti im nga ajo hie
Që valon atje mi dhe
Do mos ngrihet – kurrë më.
