Si inteligjenca artificiale po i përshtat barnat për pacientët
Dr. Talia Cohen Solal ulet pranë një mikroskopi për të parë nga afër qelizat e trurit të njeriut të rritura në një pjatë, shkruan BBC.
“Truri është shumë delikat, kompleks dhe i bukur”, thotë ajo, transmeton Telegrafi.
Një neuroshkencëtar, Dr. Cohen Solal është bashkëthemeluesi dhe shefi ekzekutiv i firmës izraelite të teknologjisë shëndetësore Genetika+.
E themeluar në vitin 2018, kompania thotë se teknologjia e saj mund të përputhet më së miri me ilaçet kundër depresionit me pacientët, për të shmangur efektet anësore të padëshiruara dhe për t’u siguruar që ilaçi i përshkruar të funksionojë sa më mirë që të jetë e mundur.
“Ne mund të karakterizojmë mjekimin e duhur për çdo pacient herën e parë”, shtoi Solal.
Genetika+ e bën këtë duke kombinuar teknologjinë më të fundit të qelizave staminale – rritjen e qelizave specifike njerëzore – me softuerin e inteligjencës artificiale.
Nga mostra e gjakut të pacientit, teknikët mund të gjenerojnë qeliza të trurit. Këto më pas ekspozohen ndaj disa antidepresantëve dhe regjistrohen për ndryshimet qelizore të quajtura “biomarkues”.
Ky informacion, i marrë me historinë mjekësore dhe të dhënat gjenetike të pacientit, përpunohet më pas nga një sistem i inteligjencës artificiale për të përcaktuar ilaçin më të mirë që mjeku duhet të përshkruajë dhe dozën.
Megjithëse teknologjia aktualisht është ende në fazën e zhvillimit, Genetika+ me bazë në Tel Aviv synon të lansojë në treg vitin e ardhshëm.
Një shembull se si inteligjenca artificiale po përdoret gjithnjë e më shumë në sektorin farmaceutik, kompania ka siguruar fonde nga Këshilli Evropian i Kërkimit i Bashkimit Evropian dhe Këshilli Evropian i Inovacionit. Genetika+ po punon gjithashtu me firmat farmaceutike për të zhvilluar barna të reja precize.
Kompania shpreson se puna e saj do të jetë në kërkesë të madhe në të ardhmen. Ka më shumë se 280 milionë njerëz në mbarë botën që vuajnë nga depresioni, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë.
Dhe ndërsa marrja e antidepresantëve sigurisht që nuk do të jetë trajtimi i duhur për të gjithë, është vlerësuar prej kohësh se pothuajse dy të tretat e recetave fillestare për depresionin ose ankthin mund të mos funksionojnë siç duhet.
“Ne jemi në kohën e duhur për të qenë në gjendje të martojmë teknologjinë më të fundit kompjuterike dhe përparimet e teknologjisë biologjike,” thotë Solal.
Dr. Heba Sailem thotë se potenciali i inteligjencës artificiale për të transformuar industrinë farmaceutike globale, e cila gjeneroi të ardhura prej 1.4 trilion dollarë në 2021, është i madh.
Një lektore e vjetër i inteligjencës artificiale biomjekësore dhe shkencës së të dhënave në King’s College London, ajo thotë se inteligjenca artificiale ka ndihmuar deri më tani me gjithçka “nga identifikimi i një gjeni të mundshëm objektiv për trajtimin e një sëmundjeje të caktuar dhe zbulimi i një ilaçi të ri, deri te përmirësimi i trajtimit të pacientit duke parashikuar strategjia më e mirë e trajtimit, zbulimi i biomarkerëve për trajtimin e personalizuar të pacientit, apo edhe parandalimi i sëmundjes përmes zbulimit të hershëm të shenjave për shfaqjen e saj”.
Megjithatë, kolegu i ekspertes të inteligjencës artificiale, Calum Chace, thotë se marrja e inteligjencës artificiale në të gjithë sektorin farmaceutik mbetet “një proces i ngadaltë”.
“Kompanitë farmaceutike janë të mëdha dhe çdo ndryshim i rëndësishëm në mënyrën se si ato bëjnë kërkime dhe zhvillim, do të prekë shumë njerëz në divizione të ndryshme”, thotë Chace, i cili është autor i një numri librash rreth inteligjencës artificiale.
“Të bësh të gjithë këta njerëz të bien dakord për një mënyrë dramatike të re për të bërë gjërat është e vështirë, pjesërisht sepse njerëzit e moshuar arritën atje ku janë duke i bërë gjërat në mënyrën e vjetër. Ata janë të njohur me këtë dhe i besojnë. Dhe mund të kenë frikë të bëhen më pak të vlefshëm për firmën nëse ajo që dinë të bëjnë befas bëhet më pak e vlerësuar”, shtoi ai
Megjithatë, Dr. Sailem thekson se sektori farmaceutik nuk duhet të tundohet të ecë përpara me inteligjencën artificiale dhe duhet të përdorë masa strikte përpara se të mbështetet në parashikimet e tij.
“Një model i inteligjencës artificiale mund të mësojë përgjigjen e duhur për arsyet e gabuara dhe është përgjegjësi e studiuesve dhe zhvilluesve të sigurojnë që masa të ndryshme të përdoren për të shmangur paragjykimet, veçanërisht kur trajnohen për të dhënat e pacientëve,” thotë ajo.
Në Izrael, Dr. Cohen Solal thotë se inteligjenca artificiale mund të ndihmojë në “zgjidhjen e misterit” se cilat ilaçe funksionojnë.
