Nexhat Buzuku, për Intelektualin dhe “Intelektualin” – Diploma nuk është vula e intelektualit!
Çka kuptojmë me termin intelektual?
Ai që ka një përgatitje të veçantë në një fushë të shkencës, të teknikës, të kulturës e një formim të gjerë arsimor dhe merret kryesisht me punë mendore, njeri i punës mendore.
Nexhat Buzuku
Që ka të bëjë me mendjen, me arsyen e me gjykimin, që i përket intelektit mendor. Zhvillimi intelektual. Punë (jetë, veprimtari) intelektuale. Që merret me punë mendore, i pajisur me dije të thellë specifike të një lëmie a një fushe; i pajisur me dije universale; studiues e hulumtues që dëshmohet individualisht dhe në rrethe intelektuale.
Intelektual është një term me prejardhje nga latinishtja intellectualis që do të tregojë intelektin.
Sot intelektual zakonisht konsiderohet ai që ka një përgatitje të veçantë në një fushë të shkencës, të teknikës, të kulturës a një formim të gjerë arsimor e edukativ dhe që merret kryesisht me punë mendore, njeri i punës mendore, që ka të bëjë me mendjen, me arsyen e me gjykimin, që i përket intelektit; mendjes.
Sipas Aristotelit identifikoheshin si intelektuale ato virtyte që bënin pjesë në shkencë, njohuri, art dhe punë mendore, e që i lejonin shpirtit të arrijë të vërtetën.
Në kushtet dhe rrethanat bashkëkohore një intelektual zakonisht është një eseist, publicist, apo kritik argumentues, kryesisht një humanist, i cili shpreh pikëpamjet e tij kritike për çështjet sociale dhe politike, si pjesëmarrës i debateve dhe folës në media, në tryeza shkencore.
Nganjëherë termi përdoret vetëm për intelektualë të angazhuar publikisht në profesionet liberale, dhe gjetkë për studiues dhe profesorë universitarë në shërbime akademike të angazhuar edhe në debate publike.
Pra, një person që ka një diplomë universiteti, kolegji e të ngjashme nuk është domosdoshmërisht një intelektual. Ai mund të jetë një profesionist i mirë ose pjesërisht i mirë, por për të qenë intelektual duhet pasur disa nga kriteret që u thanë më lartë.
Një mësues, një mësimdhënës, një profesor që nuk posedon aftësinë diturore me shpreh një mendim apo me formulue një fjali, qoftë të thjeshtë, pa gabime nga fusha që ai mendon se është i përgatitur, nuk mund të quhet intelektual.
Secili njeri i shkolluar duhet të lëvizë përtej diplomës, sepse diploma është një derë që duhet hapur dhe pastaj me kërkue cilës rrugë po ecim. Diploma është përtej një unaze gishti ose një qafore në qafë!
Jo gjithmonë, jo në çdo situatë dhe jo në çdo rast diploma është ekuivalente me dijen a mençurinë dhe e kundërta.
Është shqetësuese kur ka raste që mësuesi – mësimdhënësi nuk e kupton se dijet dogmatike nuk janë shkencë dhe kur nuk e di dallimin midis shkencës dhe teologjisë, dallimin midis mësimdhënies dhe fesë!
Kur shohim disa postime në rrjete sociale të ndonjë mësuesi, nuk e kuptojmë nëse është teolog apo mësimdhënës.
Mungesa e angazhimit intelektual na dëshmon se kemi shumë diploma e pak intelektualë.
Askush nuk duhet me u fsheh prapa diplomës, sepse ajo nuk flet, është vetëm një letër!
Diploma vetëvetiu askënd nuk e bën intelektual.
***
Dituria është e mira më e madhe e njeriut (njerëzimit), padituria është e keqja më e madhe e njeriut (njeriut)- Sokrati.
Shëndet!
/Përzgjodhi dhe përgatiti: Nexhat Buzuku/
